Εδώ και αρκετά χρόνια, η 1η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Vegan Διατροφής, από τους λάτρεις και υποστηρικτές του συγκεκριμένου τύπου αυστηρής χορτοφαγίας.
Τι είναι, όμως, ακριβώς η vegan διατροφή;
Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη διατροφή προσδιορίστηκε σε γενικές γραμμές από το ξεκίνημα λειτουργίας της Vegan Society το 1944, ο πρώτος πλήρης ορισμός ήρθε το 1949 πριν από τον Leslie J Cross, ο οποίος περιέγραψε τον “βιγκανισμό” (veganism) ως “[την] αρχή της χειραφέτησης των ζώων από την εκμετάλλευση από τον άνθρωπο”. Αυτό αργότερα διευκρινίστηκε ως “η επιδίωξη για να μπει ένα τέλος στη χρήση των ζώων από τον άνθρωπο για τροφές, εμπορεύματα, εργασία, κυνήγι, ζωοτομία, καθώς και από όλες τις άλλες χρήσεις που αφορούν την εκμετάλλευση της ζωής των ζώων από τον άνθρωπο”.
Όταν η Vegan Society έγινε αναγνωρισμένο φιλανθρωπικό ίδρυμα το 1979, στο καταστατικό της έδωσε τον ακόλουθο ορισμό στον “βιγκανισμό”, τον οποίο και υποστηρίζει μέχρι και σήμερα:
“Μια φιλοσοφία και τρόπος ζωής που αποβλέπει στον αποκλεισμό, όσο αυτό είναι δυνατό και εφικτό, όλων των μορφών εκμετάλλευσης και σκληρότητας στα ζώα, για τροφή, ένδυση ή άλλους σκοπούς. Κατ΄επέκταση, προωθεί την ανάπτυξη και τη χρήση εναλλακτικών μεθόδων προς όφελος των ανθρώπων, των ζώων και του περιβάλλοντος. Σε διατροφικές όρους, κατακρίνει την διανομή και κατανάλωση προϊόντων, που παράγονται εξ ολοκλήρου, ή εν μέρει από ζώα”.
vegan
Πέντε πιθανά προβλήματα από την vegan διατροφή
1. Οι vegans έχουν έλλειψη ορισμένων θρεπτικών συστατικών
Οι άνθρωποι είναι παμφάγα όντα. Λειτουργούμε καλύτερα όταν τρώμε και ζώα και φυτά. Υπάρχουν κάποιες θρεπτικές ουσίες που μπορούμε να τις πάρουμε μόνο από φυτά (όπως η βιταμίνη C) και άλλες που μπορούμε να τις πάρουμε μόνο από τα ζώα.
Η βιταμίνη Β12 είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη που εμπλέκεται στη λειτουργία του κάθε κυττάρου στο σώμα. Είναι ιδιαίτερα σημαντική στον σχηματισμό του αίματος και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Επειδή η βιταμίνη Β12 είναι ζωτικής σημασίας για τη ζωή και δεν βρίσκεται σε οποιαδήποτε ποσότητα στα φυτά (εκτός από ορισμένα είδη φυκιών), είναι μακράν το πιο σημαντικό θρεπτικό συστατικό που χάνουν όσοι ακολουθούν vegan διατροφή. Μια μελέτη έδειξε ότι το 92% των vegans έχουν έλλειψη σε αυτό το κρίσιμο θρεπτικό συστατικό (1).
Αλλά η βιταμίνη Β12 είναι μόνο η “κορυφή του παγόβουνου”, καθώς υπάρχουν και άλλα λιγότερο γνωστά θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται μόνο στα ζωικά τρόφιμα και είναι ζωτικής σημασίας για τη βέλτιστη λειτουργία του οργανισμού.
Εδώ είναι μερικά παραδείγματα:
Ζωική πρωτεΐνη: Περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα στις σωστές αναλογίες. Είναι σημαντική για την μυϊκή μάζα και την υγεία των οστών. Οι vegans δεν παίρνουν καμία ζωική πρωτεΐνη, γεγονός που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη σύνθεση του σώματος (2).
Κρεατίνη: Βοηθάει τα κύτταρα να έχουν μια “ενεργειακή δεξαμενή”. Έρευνες δείχνουν ότι οι χορτοφάγοι έχουν έλλειψη κρεατίνης, κάτι που έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στην λειτουργία των μυών και του εγκεφάλου (3).
Καρνοσίνη: Είναι προστατευτική έναντι διαφόρων εκφυλιστικών διεργασιών στο σώμα και μπορεί να προστατεύσει ενάντια στη γήρανση. Βρίσκεται μόνο σε ζωικές τροφές (4).
Εικοσιδυοεξαενοϊκό οξύ (Docosahexaenoic Acid – DHA): Είναι η πιο ενεργή μορφή των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στο σώμα και βρίσκεται κυρίως στα ζωικά τρόφιμα. Η φυτική μορφή των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων δεν μετατρέπεται αποτελεσματικά σε DHA μέσα στο σώμα (5).
Δύο άλλα θρεπτικά συστατικά που έχουν “δαιμονοποιηθεί” από όσους ακολουθούν τυφλά την vegan διατροφή είναι τα κορεσμένα λίπη και η χοληστερόλη. Η χοληστερόλη είναι ένα κρίσιμο μόριο στο σώμα και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε κυτταρικής μεμβράνης. Επίσης, χρησιμοποιείται για να παράγε ο οργανισμός στεροειδείς ορμόνες, όπως η τεστοστερόνη. Έρευνες δείχνουν ότι η πρόσληψη κορεσμένου λίπους σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης (6). Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι οι vegans και οι χορτοφάγοι έχουν πολύ χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης από τους κρεατοφάγους (7).
2. Δεν υπάρχουν έρευνες που να δείχνουν ότι είναι η vegan διατροφή είναι καλύτερη από άλλα μοτίβα υγιεινής διατροφής
Παρά τα όσα υποστηρίζουν οι “βιγκανιστές”, δεν υπάρχουν σωστά δομημένες και ελεγχόμενες επιστημονικές μελέτες που να δείχνουν ότι η vegan διατροφή είναι καλύτερη από άλλες διατροφές. Συχνά ισχυρίζονται ότι μια διατροφή που είναι χαμηλή σε υδατάνθρακες και υψηλή σε λιπαρά (το αντίθετο της vegan διατροφής δηλαδή) είναι επικίνδυνη και ότι τα στοιχεία δείχνουν πως η vegan διατροφή είναι ανώτερη.
Αυτό είναι λάθος. Μάλιστα, έχει μελετηθεί σε μια υψηλής ποιότητας τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη (ο χρυσός κανόνας της επιστημονικής έρευνας). Πρόκειται για την έρευνα “A to Z”, η οποία συνέκρινε τη δίαιτα Atkins (χαμηλή σε υδατάνθρακες, υψηλή σε λιπαρά) με τη δίαιτα Ornish (χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, σχεδόν vegan) (8).
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου