Τα berries και οι Τούρκοι εξαφανίζουν την Κορινθιακή σταφίδα

της Αλεξάνδρας Γκίτση

Την έχουν χαρακτηρίσει "μαύρο χρυσό" και για αρκετές δεκαετίες κατάφερε να κρατήσει αυτά τα σκήπτρα. Βέβαια από τότε που η κορινθιακή σταφίδα αποτελούσε το βασικό εξαγώγιμο ελληνικό προϊόν, (σ.σ. οι εξαγωγές της κάλυπταν το 75% των συνολικών εξαγωγών) και τα έσοδα του κράτους αλλά και τα δημόσια έργα στηρίζονταν από τη φορολόγησή της, έχει περάσει πάνω από ένας αιώνας.

Πλέον η κορινθιακή σταφίδα, η παραγωγή της οποίας έχει περιορισθεί κάτω από τους 25.000 τόνους από 70.000 τόνους που ήταν προ 35ετίας, έχει χάσει την αίγλη του παρελθόντος και κινδυνεύει να εκτοπιστεί τελείως από τα διεθνή ράφια και τις βιομηχανίες μπισκοτοποιίας και αρτοσκευασμάτων, όπου εξάγεται κατά βάση σε χύμα μορφή.

Ο λόγος που η κορινθιακή σταφίδα έχει χάσει τις διεθνείς αγορές, οφείλεται πρωτίστως στην Τουρκία. Όχι η Τουρκία δεν παράγει κορινθιακή σταφίδα (μαύρη σταφίδα). Η Τουρκία παράγει σουλτανίνα (ξανθιά σταφίδα), σε ποσότητες ικανές για να καλύψει τις ανάγκες της διεθνούς αγοράς και δη των ποσοτήτων που ζητούν η Αγγλία και η Ολλανδία. Η τουρκική σταφίδα κατάφερε να κάνει διεθνή καριέρα, διότι οι γείτονες έχουν πετύχει οικονομίες κλίμακας, με μεγάλες καλλιεργητικές εκτάσεις ενώ έχουν δημιουργήσει πολύ μεγάλες μονάδες επεξεργασίας, οι οποίες προσφέρουν τελικό προϊόν εξαιρετικής ποιότητας και καθαρότητας από ξένα σώματα σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές, λέει στο Capital.gr ο κ. Χρήστος Παπαδημητρίου, διευθύνων σύμβουλος της καλαματιανής εταιρείας ΧΚ Παπαδημητρίου. Αυτό ζητά η διεθνής αγορά και δη οι μεγάλες ξένες βιομηχανίες μεταποίησης τροφίμων οι οποίες θέλουν ένα προϊόν που δεν χρειάζεται να το επεξεργαστούν εκ νέου, σταθερά καλής ποιότητας και με μεγάλα αποθέματα παραγωγής, ώστε να μην αντιμετωπίσουν ελλείψεις.

Για τους λόγους αυτούς, τα τελευταία χρόνια οι ξένοι αγοραστές εγκαταλείπουν και την κορινθιακή σταφίδα, (σ.σ. την ελληνική σουλτανίνα την έχουν εγκαταλείψει προ πολλού), και την αντικαθιστούν με την Τούρκικη σουλτανίνα. Για την ιστορία θα πρέπει να αναφέρουμε πως η Τουρκία αρχικά κατάφερε να εξαφανίσει την Ελληνική σουλτανίνα που παραγόταν κυρίως σε Κρήτη και Κόρινθο, με αποτέλεσμα η εγχώρια παραγωγή να έχει υποχωρήσει πλέον κάτω από τους 1.000 τόνους (αποξηραμένο σταφύλι), από 60.000 τόνους που ήταν τη δεκαετία του ’80, σημειώνει ο κ. Χρήστος Παπαδημητρίου. Ο ίδιος δε θεωρεί πως αν η κορινθιακή σταφίδα μπορούσε να καλλιεργηθεί και στην Τουρκία, τότε θα είχε την ίδια τύχη με την ελληνική σουλτανίνα.

Και να φανταστεί κανείς πως η παραγωγή της κορινθιακής σταφίδας είναι σχεδόν αποκλειστικά ελληνικό προνόμιο, κι όμως η χώρα δεν έχει καταφέρει να το εκμεταλλευτεί. Αντιθέτως, παρά το γεγονός ότι το προϊόν είναι ΠΟΠ/ΠΓΕ (σ.σ. η σταφίδα Βοστίτσα που παράγεται στο Αίγιο είναι Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) όπως και η σταφίδα Ζακύνθου ενώ η σταφίδα Ηλείας είναι Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ)), αυτό δεν έχει βοηθήσει καμιά από τις περιοχές αυτές να αυξήσουν την παραγωγή τους ή να διεκδικήσουν καλύτερες τιμές για τους παραγωγούς, παρά τα εκατομμύρια ευρώ που έχουν δοθεί από ευρωπαϊκά προγράμματα προώθησης, όπως επισημαίνει ο κ. Παπαδημητρίου. Η πραγματικότητα είναι πως η πορεία της είναι φθίνουσα όπως και το ενδιαφέρον των αγοραστών.

Βέβαια εκτός από την Τουρκική σταφίδα, οι Έλληνες εξαγωγείς κορινθιακής σταφίδας έχουν να αντιμετωπίσουν τα τελευταία χρόνια και έναν άλλον διεθνή "εχθρό”. Ο λόγος για τα cranberries, blueberries, και όλα τα άλλα berries, που έχουν καταφέρει να διεισδύσουν στην καθημερινότητα του δυτικού κόσμου, ως βάση για το πρωινό και για τις μπάρες δημητριακών αλλά και ως συνοδευτικό για το ελληνικό γιαούρτι.

Αυτή η διεθνής τάση αποτυπώθηκε στα περσινά οικονομικά μεγέθη της καλαματιανής εταιρείας Χ.Κ. Παπαδημητρίου, το 40% των εξαγωγών της οποίας, από 75% που ήταν λίγα χρόνια πριν, προέρχεται από τις εξαγωγές κορινθιακής σταφίδας. Με βάση τα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία της, πέρυσι ο τζίρος της διαμορφώθηκε στα 8,478 εκατ. ευρώ από 8,7 εκατ. ευρώ που ήταν το 2014, τα μικτά της πέρυσι άγγιξαν τα 1,289 εκατ. ευρώ έναντι 1,325 εκατ. ευρώ ενώ οι μετά φόρων ζημιές της περιορίσθηκαν στα 98.778 ευρώ έναντι ζημιών 161.480 ευρώ το 2014.

Σύμφωνα με τον κ. Χρήστο Παπαδημητρίου, η μείωση του περσινού τζίρου οφείλεται αποκλειστικά στη μείωση των εξαγωγών σταφίδας. Πτώση η οποία σύμφωνα με τον ίδιο θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη αν η εταιρεία δεν είχε στραφεί εγκαίρως τα προηγούμενα χρόνια στην παραγωγή και διάθεση επώνυμου βαλσαμικού ξιδιού, το οποίο παράγεται αποκλειστικά με κορινθιακή σταφίδα, και σε προϊόντα με βάση το βαλσαμικό ξίδι όπως επώνυμα προϊόντα μουστάρδας. Προϊόντα οι εξαγωγές των οποίων "έτρεξαν" πέρυσι με ρυθμό αύξησης 35%.