Πολύ νωρίτερα, γύρω στα 1770 παρουσιάζονται οι πρώτες επαναστατικές ενέργειες των Κορινθίων εναντίον των Τούρκων, με το Μακάριο Νοταρά κα τους άλλους Νοταράδες.
Οι Κορίνθιοι είναι οι πρώτοι απ’ τους υπόλοιπους Πελοποννήσιους που έσφαξαν τους Τούρκους της Κορίνθου, όπου και κατέλαβαν τον Ισθμό για να διακόψουν κάθε συγκοινωνία μεταξύ Στερεάς Ελλάδας και Πελοπον- νήσου.
Αλλά και τότε που διαδόθηκε η φλόγα της Επανάστασης η Κορινθία δεν υστέρησε.
Κατά τα μέσα του Μάρτη σ’ όλη την Πελοπόννησο επικρατούσε αναβρασμός. Γι αυτό και οι πρόκριτοι της Αχαϊας, των Καλαβρύτων, και της Βοστίτσας – που είχαν παρακούσει την διαταγή του Καϊμακάμη για να μεταβούν στην Τριπολιτσά, – μετά από κοινή σύσκεψη, που έκαναν στις 10 του Μάρτη στην Αγία Λαύρα, αποφάσισαν να πάρουν τα λιγοστά όπλα που διέθεταν και να στραφούν εναντίον των Τούρκων.
Ξαναγύρισαν λοιπόν στις Επαρχίες τους, οι οπλαρχηγοί, προετοιμάζοντας και ξεσηκώνοντας τους περίοικους τους για τον πόλεμο που θα αρχίσει.
Έτσι ο Σωτ. Χαραλάμπης και ο Σ. Θεοχαρόπουλος πηγαίνουν στη Μονή Αγίου Γεωργίου Φενεού. Εκεί είναι συγκεντρωμένοι πολλοί ιερωμένοι που έχουν μυηθεί στη Φιλική Εταιρία, και οι οποίοι έχουν με τη σειρά τους διαφωτίσει όλους τους καιτοίκους της ορεινής Κορινθίας.
Από το μοναστήρι κατόπιν φεύγουν και πηγαίνουν στα Τρίκαλα για να συνεννοηθούν με τους ισχυρούς Νοταράδες γύρω απ’ τις ανάγκες του αγώνα.
Όπως βλέπομε η ορεινή Κορινθία είχε προετοιμασθεί ανάλογα για τον αγώνα, ενώ η υπόλοιπη Κορινθία που διευθύνονταν απ’ τους Νοταράδες δίσταζε να πάρει ακόμα τα όπλα.
Η ορεινή Κορινθία επειδή στο μεγάλο τούτο ξεσηκωμό, βρέθηκε χωρίς αρχηγούς, ο Αναγνώστης Οικονομόπουλος, ο αδελφός του Κ. Οικο- νομόπουλος, ο Παπαδημήτριος Οικονόμος και ο Γ. Μπρούφος απ’ τη Λαύ- κα, αφού συννενοήθηκαν με τους άλλους Οικονόμους, έγραψαν στο Σωτ. Χαραλάμπη να τους στείλει τους Πετιμεζαίους, που μαζί με το Παπανίκα απ’ τη Καστανιά, θα μπορούσαν να τεθούν επικεφαλείς των Κορινθίων και να επαναστατήσουν τα χωριά…
Στις αρχές Απριλίου του 1821 οι Καλαβρυτινοί με το Σ. Χαραλάμπη, το Ν. Σολιώτη, τον Θεοχαρόπουλο, και μαζί τους οι Πετιμεζαίοι, ξεκίνησαν από την ορεινή περιοχή για τη Κόρινθο, όπως εμψυχώσουν τα πνεύματα και βελτιώσουν την πολιορκία της Ακροκόρινθος.
Είχε φθάσει όμως το Πάσχα και ο Σ. Χαραλάμπης διέταξε το Σολιώτη να μείνει στο στρατόπεδο της Κορίνθου για να βοηθάει στην πολιορκία της Ακροκόρινθος τον Α. Πετιμεζά αλλά αυτός δεν άκουσε, και το Μ. Σάββατο (13 Απριλίου) έφυγε μέ τα παλληκάρια του για το Καλλιάνι και από κεί για το Ψάρι και τη Λαύκα, όπου έκαναν Λαμπρή, και τη Δευτέρα του Πάσχα ανεχώρησαν για την Αρκαδία.
Περίπου την 14-1-1822 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ελευθερώνει τον Ακροκόρινθο, έχοντας στο χέρι του την γαλανόλευκη. Ήταν η πρώτη φορά στη νεότερη Ελληνική ιστορία που κυμάτιζε η Ελληνική Σημαία στον Ακροκόρινθο, μια από τις μεγάλες, τις βαθιά συγκινητικές στιγμές της ιστορίας μας, δέθηκε μαζί του.
***
Αργότερα τον Ιούλιο του 1825 ταχτικά και άταχτα στρατεύματα του Ιμπραήμ, περισσότεροι από 10 χιλιάδες πεζοί καί καβαλλάρηδες με τύμπανα και φωνές κατέκλυσαν το κάμπο του Φενεού και της Στυμφαλίας.
Οι γύρω κάτοικοι έσπευσαν να κρυφτούν στις σπηλιές της Ζήρειας και του Χελμού. Ταυτόχρονα οι Τούρκοι κατέστρεφαν τα σπαρτά στο Κάμπο.
Τότε ο Παπανίκας έστηνε παντού φονικές ενέδρες με διαλεχτά παλλη- κάρια της περιοχής. Επίσης μιά ομάδα από Καλιανιώτες οχυρώθηκαν στο ύψωμα του Αγίου Θόδωρου, μέσα σε μιά σπηλιά, και όλοι μαζί έκαναν αιφνιδιαστικές επιθέσεις και ιδιαίτερα τη νύκτα, προξενώντας μεγάλες φθορές στο στρατό του Ίιμιπραήμ.
Επίσης σε άλλη σπηλιά, που είναι συνέχεια της προαναφερομένης, και ανήκει στο Ψάρι, βρίσκεται δε κοντά στο Εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων στη θέση «Πουρνάρια», οι τότε κάτοικοι του χωριού αλλά και πολλοί περίοικοι είχαν φυγαδεύσει εκεί τις γυναίκες και τα παιδιά τους, καθώς και διάφορα πράγματά τους για να γλυτώσουν από την καταστροφική μανία τοϋ στρατού του Ιμπραήμ.
Τρεις ολόκληρες μέρες προσπαθούσε ο Ιμπραήμ να κάψει τις δύο αυτές σπηλιές – καταφύγια των συμπατριωτών μας, ρίχνοντας διάφορες εύφλεκτες ύλες, αλλά μάταια δεν κατόρθωσε να κάνει τίποτα…
Λόγω του ύψους και του αποκρημνώδους εδάφους που υπάρχει στη σπηλιά αυτή, κανείς δεν τολμούσε να ανέβει. Πολύ αργότερα κάποιος Ψαριώτης ανέβηκε ως εκεί και βρήκε μέσα στη σπηλιά μεταξύ άλλων ξύλινα αντικείμενα καί ένα ζευγάρι δέρματα, τα οποία είχαν μείνει από τότε.
Κατόπιν οι Τουρκαραπάδες προσπάθησαν να καταλάβουν τη Λαύκα και τη Καστανιά αλλά και πάλι τα παλληκάρια του Παπανίκα πρόβαλαν αν- τίσταση, και κατάφεραν να τους απωθήσουν, στέλνοντας άλλους κατά τις βουνοκορφές της Ζήρειας και άλλους προς το Καρτέρι και τον Ασπρόκαμπο, και από εκεί για τη Νεμέα.
Πρέπει να σημειωθεί δε ότι η εκστρατεία του Ιμπραήμ στην ορεινή Κορινθία απέτυχε.
Στην αποτυχία της επιδρομής αυτής εκτός από τον ηρωισμό των κα- τοίκων, συνετέλεσε και η φυσική διαμόρφωση του εδάφους, όπως σημειώ- νει ο Λ. Αποστολίδης.
Στα μέσα του 18ου αιώνα ο μπέης της Κορίνθου – ίσως ο πατέρας του Κιαμίλ- έκανε γιορτή στην Κόρινθο για τη γέννηση κάποιου παιδιού του.
Απαίτησε λοιπόν απ’ όλα τα κεφαλοχώρια να του προσφέρουν σαν δώρο πέντε κριάρια απ’ τα καλλίτερα που διέθεταν.
Μεταξύ αυτών και το Ψάρι, που οι κάτοικοί του αποφάσισαν να ανταποκριθούν, κλέβοντας από τα ίδια τα ζώα του μπέη στη Κόρινθο, και προσφέροντάς τα σαν δικά τους.
Έτσι και έγινε, αλλά κλέβοντας τα κριάρια πήραν μαζί τους και ένα που διακρίνονταν ιδιαίτερα. Πηγαίνοντας ύστερα να του τα δώσουν, οι φύλακες το κατάλαβαν και το είπαν στο μπέη. Το αποτέλεσμα ήταν να θυμώσει και έχοντας άλλες αφορμές, διέταξε να καταστραφεί το χωριό. Όπερ και εγένετο, και στη συνέχεια αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το χωριό και να βρεθούν πολύ μακριά για αρκετό διάστημα, οι Ψαριώτες.
ΚΕΙΜΕΝΟ
Αρης Σκούρτης
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου